یکی از اصطلاحاتی که لازم است در زمینۀ حمل و نقل کالا با آن آشنایی داشته باشید، کوتاژ است. زمانی که قصد صادرات کالایی را دارید، حتماً این واژه را خواهید شنید و سروکارتان با آن می‌افتد. پس بهتر است بدانید کوتاژ صادراتی چیست؟
صادرات به‌عنوان یک عامل کلیدی در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها شناخته می‌شود. به همین دلیل، دولت‌ها همواره تلاش می‌کنند تا با افزایش صادرات کالاهای مختلف از جمله مواد معدنی، محصولات کشاورزی و مواد غذایی، رشد اقتصادی را تقویت کنند. با صادرات، ارز زیادی وارد کشور می‌شود، اما در سال‌های اخیر مشاهده شده است که در برخی موارد صادرات با واردات ارز همراه نبوده است. به همین دلیل، دولت برای مقابله با این مشکل، قانونی جدید به نام رفع تعهد ارزی را تصویب کرده است.
تصویب‌نامه هیئت وزیران درباره رفع تعهد ارزی صادرکنندگان
در سال ۱۳۹۷، بانک مرکزی ایران برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور، آیین‌نامه‌ای تحت عنوان رفع تعهد ارزی را تصویب کرد. بر اساس این آیین‌نامه، صادرکنندگان موظف به استفاده از سامانه نیما و رعایت مقررات مربوطه برای رفع تعهدات ارزی خود هستند. در غیر این صورت، از معافیت‌های مالیاتی بهره‌مند نخواهند شد.
رفع تعهد ارزی چیست؟
رفع تعهد ارزی به مجموعه اقداماتی گفته می‌شود که صادرکنندگان کالا و خدمات برای برخورداری از معافیت‌های مالیاتی باید انجام دهند. این اقدامات شامل بازگرداندن ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور می‌شود. با توجه به اهمیت ارزهای وارد شده از صادرات در رشد اقتصادی، دولت برای تشویق صادرکنندگان و رسیدگی به تعهدات ارزی، معافیت‌های مالیاتی را برای بازرگانانی که کالاهای مختلفی از جمله مواد غذایی، آبزیان و میوه‌ها را صادر می‌کنند، در نظر گرفته است.
شرایط رفع تعهد ارزی در سال‌های اخیر
در سال ۱۴۰۱، برای بهره‌مندی از معافیت‌های مالیاتی صادرات، صادرکنندگان باید ارز حاصل از صادرات را مطابق با قوانین به چرخه اقتصادی کشور برگردانند. به‌طور مشابه، در سال ۱۴۰۰، کمیته شورای عالی هماهنگی اقتصادی تصویب کرد که صادرکنندگان می‌توانند ۹۰ درصد ارزش پروانه‌های صادراتی خود را در مهلت‌های قانونی مقرر به چرخه اقتصادی بازگردانند.
روش‌های رفع تعهد ارزی
صادرکنندگان می‌توانند از یکی از روش‌های زیر برای رفع تعهد ارزی استفاده کنند:
1. فروش ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما
2. انتقال ارز حاصل از صادرات به شخص دیگر
3. انتقال ارز حاصل از صادرات به صرافی‌ها و بانک‌های مجاز به‌صورت اسکناس
4. انجام واردات معادل صادرات انجام‌شده
کوتاژ صادراتی در رفع تعهد ارزی
یکی از روش‌های رفع تعهد ارزی، استفاده از واردات در برابر صادرات است. در این روش، صادرکننده می‌تواند شخصاً اقدام به واردات کند یا با واگذاری کوتاژ صادراتی خود به شخص ثالث، تعهد ارزی را به او بسپارد. در هر دو حالت، صادرکننده باید سریال کوتاژ صادراتی را در اختیار داشته باشد.
موانع رفع تعهد ارزی و راهکارهای مقابله با آن‌ها
اگرچه رفع تعهد ارزی مزایای متعددی برای اقتصاد کشور دارد، اما در عین حال با موانعی نیز روبرو است. درک این موانع و یافتن راهکارهای مناسب برای رفع آن‌ها، ضروری به نظر می‌رسد.
نوسانات نرخ ارز: یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی صادرکنندگان، نوسانات نرخ ارز است. با توجه به اینکه صادرکنندگان ملزم به فروش ارز خود در یک بازه زمانی مشخص هستند، ممکن است با نرخ‌های پایین‌تری نسبت به زمان صادرات مواجه شوند. این امر موجب کاهش سودآوری آن‌ها و به تبع آن کاهش انگیزه برای صادرات می‌شود.
راهکار: راه‌اندازی بازارهای پیش‌فروش ارز و استفاده از ابزارهای پوشش ریسک ارز (Hedging) می‌تواند به کاهش ریسک ناشی از نوسانات نرخ ارز برای صادرکنندگان کمک کند.
مشکلات بانکی و نقل و انتقالات ارزی: تحریم‌ها و محدودیت‌های بانکی بین‌المللی، باعث ایجاد مشکلاتی در زمینه انتقال ارز حاصل از صادرات به کشور شده است. این امر می‌تواند فرآیند رفع تعهد ارزی را با کندی و دشواری روبرو کند.
راهکار: توسعه روابط با کشورهای همسایه و استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها برای نقل و انتقال ارز، تسهیل ارتباط با بانک‌های عامل و ارائه خدمات کارآمدتر می‌تواند به رفع این موانع کمک کند.
عدم آگاهی کافی صادرکنندگان از قوانین و مقررات: برخی از صادرکنندگان، به ویژه صادرکنندگان کوچک و متوسط، از قوانین و مقررات مربوط به رفع تعهد ارزی آگاهی کافی ندارند. این امر می‌تواند منجر به بروز اشتباهات و مشکلات در فرآیند رفع تعهد ارزی شود.
راهکار: برگزاری دوره‌های آموزشی و اطلاع‌رسانی مستمر برای صادرکنندگان، به خصوص در مناطق مختلف کشور، می‌تواند به افزایش آگاهی آن‌ها از قوانین و مقررات مربوطه کمک کند.
فرآیندهای پیچیده و زمان‌بر: در برخی موارد، فرآیندهای مربوط به رفع تعهد ارزی پیچیده و زمان‌بر است. این امر می‌تواند به نارضایتی صادرکنندگان و کاهش انگیزه آن‌ها برای صادرات منجر شود.
راهکار: ساده‌سازی و الکترونیکی کردن فرآیندهای رفع تعهد ارزی، استفاده از فناوری‌های نوین و کاهش بروکراسی اداری می‌تواند به تسهیل این فرآیند و افزایش رضایت صادرکنندگان کمک کند.
نتیجه‌گیری نهایی
رفع تعهد ارزی، گامی مهم در جهت توسعه صادرات و تقویت بنیان‌های اقتصادی کشور است. با رفع موانع موجود و اجرای راهکارهای مناسب، می‌توان به تحقق اهداف مورد نظر در این زمینه دست یافت. در این راستا، توجه به نقش بخش خصوصی، حمایت از شرکت‌های صادراتی و ایجاد فضای مناسب برای فعالیت آن‌ها، ضروری به نظر می‌رسد. با همکاری و هم‌فکری دولت و بخش خصوصی، می‌توان به رونق صادرات، افزایش درآمدهای ارزی و در نهایت، دستیابی به توسعه اقتصادی پایدار دست یافت.
شرکت تکین آرکا
در این راستا، شرکت تکین آرکا در ارومیه به‌عنوان یک شرکت پیشرو در زمینه صادرات و رفع تعهد ارزی، نقش مهمی در تسهیل فرآیندها و ارتقاء کیفیت خدمات و کوتاژ صادراتی ایفا می‌کند. این شرکت با تجربه و تخصص خود در زمینه‌های مختلف صادراتی، به بازرگانان کمک می‌کند تا با رعایت مقررات قانونی و استفاده از روش‌های مناسب، ارز حاصل از صادرات را به چرخه اقتصادی کشور بازگردانند.
بدون دیدگاه